جمعی از متریال که به صورت مثلثی مونتاژ می شوند، خرپا نامیده میشوند. پیکربندی پایه ای سازه های سوله خرپایی شیبدار و تخت و یا سقف-تراس با عمق یکنواخت است. هنگام استفاده از خرپاهای تخت، جفت تارهای بالا و پایین به سادگی به ستون های تکیه گاه متصل می شوند، در نهایت یک قاب صلب توسط سوله خرپایی به وجود میآید. برای دهانه بزرگ تر، سقف خرپایی جایگزین موثرتر و اقتصادی تری برای سوله محسوب میشود. در بعضی موارد ستون ها نیز به شکل مشبک هستند.
سوله سبک خرپایی
مبالغی که افراد برای ساخت و حمل و نقل و نصب سوله های یو بی ام و تیر ورق متقبل می شوند، بالا بوده و نیز امکان چابه جایی برای اسن سوله ها وجود دارد و همین امر سبب کاهش درخواست برای ساخت این سوله ها شده است که در ساخت سوله خرپایی این دو عیب نیز از بین رفته است و مشتری می تواند با خیالی آسوده در تمامی جوانب از این سازه های اسکلت فلزی استفاده نماید.
یکی دیگر از عواملی که مورد توجه تولید کننده و بهره برداران از آن ها قرا می گیرد مبحث سنگینی وزن سوله های تیر ورق است؛ زیرا همین امر افزایش میزان هزینه ها را برای آن ها به همراه دارد. اما سوله های خرپایی در وزنهای بسیار سبک قابل تولید می باشند که به کاهش هزینه ها در این زمینه نیز کمک عظیمی کرده است.
انواع خرپاها
- خرپای سازه های تجاری
خرپای سازه های تجاری در مصارف تجاری ازقبیل فروشگاه ها مراکز تجاری و .. مورد استفاده قرار میگیرند.
- خرپای سازه های مزارع
ساختمان های زراعی بیش تر به سازه هایی با دهانه های بزرگ نیاز دارد سوله های خرپایی می تواند انتخاب درستی در این زمینه باشد .
- خرپای سازه های مسکونی
به سبب امنیت و مقاومت بالای خرپای سازه های مسکونی می توان از آن ها در ساخت سقف ساختمان های مسکونی نیز استفاده نمود .
- خرپای کف سازه
گسترده ترین محدوده در سازه را خرپای کف پوشش می دهد.
- خرپای طاق دار
در زیبا سازی فضای سازه این خرپاها مورد استفاده قرار میگیرند.
- خرپای شاه تیر
این خرپاها از جنس چوب بوده و دارای انواع مختلفی میباشد.
- خرپا شاه شیروانی
از این خرپاها در شیروانی سازه ها به منظور اضافه نمودن یک اتاق و.. استفاده می شود.
اجزای سوله خرپایی
سوله خرپایی همانند انواع دیگر سوله، اجزای مهمی در ساختار کلی خود دارد که به چند مدل زیر تقسیمبندی میشود:
قاب اصلی
برای ساخت قاب اصلی سولههای خرپایی، از انواع تیرها و ستونها استفاده میشود. تیرهایی که در این سازه به عنوان لنگر مورد استفاده قرار میگیرند، به صورت عمودی در سازه کار گذاشته میشوند. به این سبب که بارها به صورت عمودی بر سازه وارد میشوند.
وال پست
وال پستها برخلاف قاب اصلی، به صورت عرضی در ابتدا و انتهای سوله در جهت کاهش سطح بادگیر ستونهای اصلی و نیز تکیهگاه شدن برای دیوارههای اصلی سوله نصب میشوند.
استرات
استراتها، متصلکنندههای قابهای اصلی هستند که به صورت طولی در سوله به کار میروند. استرات سوله، انتقال نیرو میان قابها را انجام میدهد و علاوه بر آن، نقش تکیهگاه جانبی برای رفتر سوله و ستونها را دارد.
لاپه
لاپه برای اتصال سقف به پیکره سوله مورد استفاده قرار میگیرد و به صورت z مانند بر روی سوله نصب میشود.
سگراد یا میل مهار
لاپهها را برای مهار نمودن نیروی جانبی با تعداد 2 یا 3 میلگرد طولی به یکدیگر متصل میکنند که میل مهار نامیده میشوند.
مهاربند سقف
جهت بالابردن استحکام و انسجام سقف، در دور تا دور سوله و قابها از مهار بند سقف استفاده میشود.
مهاربند دیوار
مهاربند دیوار را برای مهار نیروهای وارده به دیوار (از طول)، استفاده میکنند.
کاربرد سوله خرپایی
از کاربردی ترین و بهترین انواع سوله می توان به نوع خرپایی اشاره نمود.در کل سه نوع سوله وجود دارد که نوع خرپایی از سبک ترین ها به شمار میرود. به دلیل همین امر میتوان آن را بهترین نوع چنین سازه ای محسوب کرد. به عبارتی دیگر، این ساختار از لحاظ قیمت، وزن و امکان سنجی بسیار مقرون به صرفه میباشد. در واقع این سوله به ما کمک می کند تا با دهانه بزرگ بسازیم. اصولاً این ویژگی مهم ترین دلیل محبوبیت آن بشمار میرود. همچنین میتوان سقف های عظیم بدون نیاز به ستون در وسط سازه ساخت که این بدان معناست که علاوه بر حفظ دوام سازه از لحاظ هزینه بسیار مقرون به صرفه است.
سوله های خرپایی در بخش های مختلفی قابل استفاده هستند، اما از مهمترین آنها می توان به موارد زیر اشاره نمود:
-
انبارها
-
گاوداری
-
استخرها
-
نمایشگاهها
-
خطوط تولید
-
سالنها ورزشی
-
اسکانهای اضطراری
مزایایی استفاده از سوله خرپایی
همانطور که اشاره کردیم استفاده از سوله سبک از لحاظ اقتصادی نیز نسبت به روش های دیگر مناسب و به صرفه تر است. در ساخت این نوع سولهها، استفاده از ستون های میانی به کمترین حالت ممکن می رسد؛ در نهایت بهترین انتخاب برای سالنهای سرپوشیده ای هستند که نیاز به محیط یکپارچه و فاقد ستون دارند. میبایست توجه داشته باشید که طراحی خرپا برای سوله با دهانه بین ۱۲ تا ۴۰ متر اگرچه سبک تر می باشد، اما لزوما به صرفه تر نیست. سوله خرپایی با پروفیل قوطی یا لوله تولید و عرضه می شود.
معایب سوله خرپایی
گرچه استفاده از سوله خرپایی به دلیل استفاده کمتر آهن در ساخت آن، مقرون به صرفه تر است ولی باید توجه داشته باشید که اجرت و هزینه ساخت خرپا سوله بیشتر از روش های دیگر است. ساخت این نوع سوله دقت و مهارت بیشتری لازم دارد که عدم دقت کافی، سبب اعوجاج، انحراف و تابیدگی فراوان در سازه خواهد شد. همچنین ضایعات حاصل از ساخت این نوع سوله بیشتر از سوله های دیگر است.
سخن پایانی
یکی از کاربردی ترین سوله ها، سوله های خرپایی می باشد که کاربردهای فراوانو متعددی دارد. هزینه مناسب و سرعت در اجرا از دیگر ویژگی های این سوله هاست که آن ها را به عنوان یک سازه ایمن و مقاوم تبدیل نموده است. در این مقاله به انواع این سوله، مزایا و معایب آن اشاره نمودیم.